Jak dobrze wybrać opiekunkę domową?

Kwalifikacje to podstawa

Co prawda w ostatnim badaniu ARC Rynek i Opinia* prawie połowa respondentów zadeklarowała chęć skorzystania z pierwszego rozwiązania, jednak większość Polaków nadal decyduje się zaopiekować bądź zapewnić niesamodzielnym krewnym opiekę w domu. Jak wskazali uczestnicy wspomnianego badania, za wyborem ośrodka przemawia głównie „obawa związana z nieumiejętnością zapewnienia odpowiedniej opieki bliskiemu”. To oznacza, że dostrzegamy jak wielkie znaczenie ma profesjonalne zajmowanie się osobą chorą czy niesamodzielną i jak zgubny w skutkach może być brak odpowiednich kwalifikacji. Niezwykle ważna jest bowiem umiejętność trafnego zdiagnozowania potrzeb chorego czy zauważenia problemu medycznego, wymagającego np. interwencji lekarskiej. Dlatego tak istotnym kryterium wyboru opiekuna domowego są jego wiedza i umiejętności,  najlepiej praktyczne, wynikające z doświadczenia w pracy w specjalistycznym ośrodku, gdzie personel zajmuje się pacjentami z bardzo różnymi schorzeniami.

Znaczenie kwalifikacji zawodowych podkreśla Agnieszka Mrozowicz, dyrektor Przychodni MEDI-system, która niedawno wprowadziła usługę opieki opiekuńczo-pielęgniarskiej w domu: „Taka możliwość – opieki godzinowej lub całodobowej - powstała poniekąd z inicjatywy samych pacjentów i ich rodzin. Otrzymywaliśmy wiele zapytań o możliwość pracy naszych specjalistów przy chorej czy starszej osobie. Jest to szczególnie ważne dla  pacjenta kończącego pobyt w naszym ośrodku. Decydując się na kontynuację terapii w domu prowadzonej przez nasz personel, pacjenci oraz ich rodziny mają pełne przekonanie, że opiekują się nimi przeszkoleni opiekunowie, pracujący według określonych standardów. Co więcej, sami pacjenci bardzo przywiązują się do konkretnych opiekunek czy pielęgniarek i nie wyobrażają sobie nikogo innego. Po prostu czują się pod ich okiem bezpiecznie i komfortowo”.

Dlaczego ważna jest umowa

Decyzja o wyborze osoby pełniącej tę jakże ważną rolę często wiąże się z obawą o bezpieczeństwo podopiecznego czy niespodziewaną rezygnację ze sprawowania opieki. Takie ryzyko można zmniejszyć podpisując umowę. Jeśli opiekun jest pracownikiem zakładu opiekuńczo-leczniczego, wszelkie problemy formalne są rozwiązywane przez pracodawcę. Co więcej, umowa precyzyjnie określa zakres świadczonych usług opiekuńczo-rehabilitacyjnych oraz kosztorys. Ośrodki opieki mają ponadto wypracowane systemy kontroli czasu pracy personelu, co - zwłaszcza w przypadku pacjentów bez kontaktu - ma dla bliskich olbrzymie znaczenie. „Żeby zwiększyć poczucie komfortu i bezpieczeństwa pacjentów i ich rodzin poszliśmy krok dalej. Pracę personelu domowego koordynuje dedykowany pracownik MEDI-system. Koordynator ustala Indywidualny Plan Opieki, szkoli personel i jest w stałym kontakcie z rodziną. Uczestniczy też w pierwszej wizycie by móc – w razie potrzeby – skorygować formę świadczeń i sprawdzić trafność doboru personelu do potrzeb danego pacjenta” – dodaje Agnieszka Mrozowicz.

Rehabilitacja jako element opieki

W przypadku osób po hospitalizacji, związanej np. z operacyjnym leczeniem złamania kończyny lub wszczepieniem endoprotezy stawu, kluczowe jest fachowe prowadzenie usprawniania w warunkach domowych i kontynuacja rehabilitacji rozpoczętej w szpitalu. Często zdarza się, że pod okiem fizjoterapeuty pacjent wykonuje ćwiczenia i czynności prawidłowo, a w domu powraca do starych przyzwyczajeń. Opiekun musi dostrzec taką sytuację i korygować podopiecznego. Dodatkowym wyzwaniem jest rehabilitacja po-operacyjna pacjenta z zaburzeniami poznawczymi. Wymagane jest wtedy indywidualne podejście, gdyż podopieczny nie do końca może zdawać sobie sprawę z ryzyka upadku czy urazu operowanej kończyny. „Idealnie gdy w opiece nad pacjentem uzupełniają się opiekun i rehabilitant, szczególnie w sytuacji pacjenta leżącego. Wtedy należy bowiem wprowadzić pewne elementy rehabilitacji do stałego repertuaru działań opiekuńczych. Tylko w ten sposób można zapobiec skutkom bezruchu u osoby leżącej – np. odleżynom czy przykurczom stawowym. Usprawnianie pacjenta niesamodzielnego to ważny element leczenia, umożliwiający prowadzenie prawidłowej opieki, ale także zwiększający szansę na poprawę samodzielności” -  twierdzi Marcin Baranowski, dyrektor ds. rehabilitacji w MEDI-system.

Kwalifikacje opiekuna, gwarancja poziomu świadczeń medyczno-opiekuńczych, umiejętność aktywizacji i usprawniania pacjenta są bardzo ważne, ale nie można zapomnieć o jeszcze jednym kryterium – akceptacji opiekuna przez podopiecznego. Dlatego tak ważne jest poznanie kandydata, wgląd w referencje (indywidualne lub firmowe), ale również przyjrzenie się jego relacjom z chorym już od pierwszej wizyty w domu.

*Badanie opinii na temat ośrodków opieki długoterminowej zostało przeprowadzone metodą wywiadów internetowych (CAWI, z ang. Computer-Assisted Web Interview) w dniach 10-15 września 2014 roku przez firmę badawczą ARC Rynek i Opinia na zlecenie MEDI-system. Przyjęto próbę celową. W badaniu wzięło udział ogółem 513 respondentów w wieku od 35 lat, którzy mają rodziców w wieku powyżej 60 lat.

ip

fot. MEDI-system