W różnych regionach Polski gotuje się ją trochę inaczej. Dowiedz się więcej o słynnym żurku i wypróbuj nasz przepis.
Trochę historii
Żurek jest jedną z najstarszych polskich zup. W pierwotnej wersji był znany jako barszcz biały i żywili się nim głownie ludzie na wsiach. Według pierwszego znanego przepisu przyrządzało się go z gotowanych roślin: barszczu zwyczajnego, lebiody i komosy. Później zaczęto go podawać z ziemniakami i zyskał miano zalewajki, czyli właśnie żuru. Zupa szybko zyskała popularność na terenie całego kraju.
Różne odmiany żurku
Dziś w wielu regionach można zetknąć się z różnymi odmianami żurku. Można go przygotować na wywarze warzywnym lub mięsnym (podstawą są kiełbasy i wędzonki). – Aromatyczny wywar to podstawa zupy. Najlepiej smakuje wywar z żeberek wędzonych. Nie mogą być bardzo tłuste, powinny mieć sporo mięsa – mówi Małgorzata Wódkiewicz z Zakładów Mięsnych Pekpol Ostrołęka.
I tak żurek świętokrzyski podaje się z jajkiem pokrojonym na cztery części, chrzanem i bułką, ozdobiony koperkiem. Natomiast na Kujawach i Mazowszu oraz położonym tam regionie Kurpi prym wiedzie tradycyjny żurek z białą kiełbasą i jajkiem – serwuje się go w wydrążonym chlebie lub bułce. Z kolei Benedyktyni w Tyńcu podają żurek z kiełbasą i twarogiem. Na Podhalu najbardziej znana jest tradycyjna wersja tej zupy na zakwasie z kiełbasą wiejską i majerankiem oraz dodatkiem wędzonego oscypka. A czym charakteryzuje się żurek żeniaty? Ta śląska wersja żurku jest bardzo sycąca – przyrządza się go na bazie wędzonych żeberek i wędzonego boczku, a podaje się z ziemniakami i kiełbasą.
Zakwas to podstawa
Podstawą żuru jest zakwas. Oczywiście najlepiej przygotować go samemu. Mamy wtedy pewność, że jest zdrowy i nie zawiera sztucznych dodatków. Często spotykamy się ze sporami dotyczącymi rodzaju mąki odpowiedniej do idealnego zakwasu. Nie ma jednej konkretnej odpowiedzi, ponieważ w każdym regionie przepis jest inny. Na Górnym Śląsku zakwas przygotowywany jest z żytniej mąki razowej, w Małopolsce i na Podlasiu używa się mąki owsianej, a na Lubelszczyźnie mąki gryczanej. Oskar Kolberg, znany etnograf, opisywał z kolei tradycyjny żur jadany na Kujawach: Na śniadanie: żur z kartoflami. Jest to śniadanie zwykłe. (...) Żur robi się z ukwaszonej mąki żytniej (razowej) w wodzie, i zaklepany bywa mąką żytnią, czyli pytlową.
Wielkanocny żurek kurpiowski z białą kiełbasą z szynki Kurpiowskie Specjały ZM Pekpol
Składniki:
Jak przygotować:
Do garnka z wodą włożyć kości, obrane i pokrojone w kostkę warzywa, liście laurowe i ziele angielskie. Posolić i gotować, aż mięso przy kości będzie miękkie. Następnie kości wyciągnąć, obrać z mięsa, pokroić i dodać do wywaru. Połączyć zakwas na żurek ze śmietaną, zahartować i dodać do wszystkiego. Białą kiełbasę podsmażyć na patelni na złoty kolor, pokroić w cząstki i dodać do zupy. Na tej samej patelni podsmażyć pokrojoną w kostkę cebulę i dodać do zupy. Doprawić do smaku pieprzem, cukrem i majerankiem. Pod koniec gotowania dodać przeciśnięty przez praskę czosnek. Żurek podawać z jajkiem ugotowanym na twardo.
Nasza rada: Przed podaniem warto dodać do zupy łyżkę chrzanu, który wspaniale podkreśli jego smak i aromat. Żurek można podawać w wydrążonym i podgrzanym w piekarniku chlebie.
Fot. Pekpol
Informacja prasowa